სანახაობათა შორის პირველობა უდავოდ “ბერიკაობა–ყეენობას” ეკუთვნის. მასში ორგანულადაა შერწყმული რიტუალის, სახიობისა და ასპარეზობის ელემენტები.
ივანე ჯავახიშვილი, ეხებოდა რა ზემო სვანეთში მურყვამობასთან დაკავშირებულ სხვადასხვა ჩვევას: “კვირიაის”, “ადრეკილაის”, “მელია ტელეფიაის”, ფერხულ “ჭიშხოშს” და ოთხ სხვადასხვა სიმღერას, ასკვნიდა, რომ სვანეთში დაცულ ამ ჩვევებში შეიძლება მეტნაკლებად დადგინდესო ყეენობის პირველყოფადობა. დროთა სვლას დაუმახინჯებია წულიანობისა და ნაყოფიერების მთავარი ღვთაების “კვირიას” დღესასწაულის პირვანდელი სახე. “კვირიას” დღესასწაულის სახეცვლილებები ნათლად ჩანს დღესასწაულის მონაწილე ჯგუფის მეთაურის სახელის ცვალებადობაში: “კესარი” – კეისარი, “ყაინი” – ყეენი, “შაჰი”. Read the rest of this entry »